احکام تبیان - پاسخ رهبری معظم به سوالات شرعی - حکم دانشجویان و روحانیون

652 - دانشجویانی که هر هفته حداقل دو روز برای تحصیل مسافرت می کنند و یا کارمندانی که هر هفته برای کارشان سفر می کنند، چه حکمی دارند؟با توجه به این که آن ها هر هفته مسافرت می نمایند، ولی امکان دارد به خاطر تعطیلی دانشگاه یا کارشان به مدت یک ماه در وطن اصلی خود بمانند و در خلالآن مدت مسافرتی نمی کنند، آیا بعد از گذشت یک ماه که سفر خود را دوباره آغاز می کنند، نمازشان در سفر اول طبق قاعده شکسته و بعد از آن تمام است؟
ج. در سفر برای تحصیل علم، حكم نماز و روزه مبنی بر احتیاط است (1)، اعم از این که سفرشان هفتگی باشد یا روزانه. ولی کسی که برای کار آزاد یا اداری،مسافرت می کند، اگر بین وطن یا محل سکونت و محل کارش به مدت یک ماه، هر روز سفر شغلى مى‌رود و یا به مدت دو ماه، هر ده روز دو سه بار به سفرشغلى مى‌رود و یا به مدت سه ماه هر ده روز یک سفر شغلى داشته باشد، به نحوى که در این مدت ده روز یک جا نماند،باید از سفر سوم به بعد نماز خود را تمامبخواند و روزه او هم صحیح است، و اگر بین دو سفری که برای کار کردن می رود، ده روز در وطن یا جای دیگری بماند، در سفر اولی که بعد از اقامت ده روزه برایکار کردن می رود، نمازش شکسته است و نمی تواند روزه بگیرد .

653 - دبیر شاغل در شهرستان رفسنجان می باشم با توجه به پذیرفته شدن در مرکز عالی ضمن خدمت و مأموریت به تحصیلی آموزش و پرورش، سه روزابتدای هفته را در شهرستان کرمان اشتغال به تحصیل دارم و بقیه ایام هفته را در شهرستان خود به خدمت مشغولم، نظر حضرت عالی در مورد احکام نماز وروزه اینجانب چه می باشد، آیا حکم دانشجو بودن بر ما جاری است یا خیر؟
ج. اگر مأمور به تحصیل هستید، نماز شما تمام و روزه صحیح است .

654 - اگر یکی از طلاب علوم دینی قصد داشته باشد تبلیغ را شغل خود قرار دهد، آیا با این فرض می تواند در سفر نماز خود را تمام بخواند و روزه هم بگیرد؟اگر شخصی برای کاری غیر از تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهی از منکر مسافرت نماید، نماز و روزه اش چه حکمی دارد؟
ج. اگر عرفاًً تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهی از منکر شغل و کار او محسوب شود، در سفر برای انجام آن کارها حکم مسافری را دارد که به خاطر شغل وکارش سفر می کند، و اگر زمانی برای کاری غیر از ارشاد و تبلیغ مسافرت کرد، در آن سفر مانند سایر مسافران نمازش شکسته است و روزه او صحیح نیست .

655 - کسانی که مدت غیر معینی مسافرت می کنند مانند طلاب علوم دینی که برای درس خواندن به حوزه علمیه می روند و یا کارمندان دولت که برای کاربه مدت غیر معینی به شهری اعزام می شوند، نماز و روزه این افراد چه حکمی دارد؟
ج. اگر در طول مدت سکونت در محل تحصیل یا کار همواره ترقب و احتمال خروج از آن محل را داشته باشد، صدق وطن مشکل است

656 - طلبه علوم دینی در شهری که وطن او نیست زندگی می کند، اگر قبل از قصد اقامه ده روز می دانسته و یا قصد داشته که به طور هفتگی به مسجدیکه بیرون شهر واقع است برود، آیا می تواند قصد اقامت ده روز کند یا خیر؟
ج. هنگام قصد اقامت، قصد رفتن به کمتر از مسافت شرعی به مدت شش، هفت ساعت در مجموع ایام اقامت ضرر به صحّت قصد اقامت نمی زند و تشخیصاین که مقصدی که قصد رفتن به آن جا را دارد، آیا داخل در محل اقامت هست یا خیر، موکول به نظر عرف است . (1) افرادی که چنین وضعیتی دارند، می‌توانند با مراعات شرایط به فتوای مجتهد دیگر رجوع کنند و در صورت عدم رجوع، مقتضای احتیاط جمع است .