احکام شرعی - احکام خمس/ - جواهری که به واسطه فرو رفتن در دریا به دست میآید - تطابق با فتوای آیت الله العظمی خویی

1819 - اگر به واسطه غواصی یعنی فرو رفتن در دریا لؤلؤ و مرجان یا جواهر دیگری ( بيرون آورند، روييدني باشد يا معدني ، بايد خمس آن را بدهند و بنابراحتياط نصابي در آن معتبر نيست ، پس هر مقدار كه باشد بايد خمس آن را داد، چه بيرون آورنده يك نفر باشد يا چند نفر.) که با فرو رفتن در دریا بیرون می آید بیرون آورند، روییدنی باشد، یا معدنی ،چنانچه بعد از کم کردن مخارجی که برای بیرون آوردن آن کرده اند، قیمت آن به 18 نخود طلا برسد، باید خمس آن را بدهند، چه در یک دفعه آن را از دریا بیرون آورده باشند یا در چند دفعه ، آنچه بیرون آمده از یک جنس باشد یا از چندجنس ، ولی اگر چند نفر آن را بیرون آورده باشند هر کدام آنان که قیمت سهمش به 18 نخود طلا برسد فقط او باید خمس بدهد.

1820 - اگر بدون فرو رفتن در دریا به وسیله اسبابی جواهر بیرون آورد ( بنابر احتياط خمس آن واجب است ، ولي اگر از روي آب دريا يا از كناردريا جواهري بگيرد، در صورتي بايد خمس آن را بدهد كه آنچه به دست آورده به تنهايي يا با منفعتهاي ديگر كسب او، از مخارج سالش زيادتر باشد.) وبعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده قیمت آن به 18 نخود طلا برسد بنابراحتیاط خمس آن واجب است . ولی اگر از روی آب دریا یا از کنار دریا جواهربگیرد، در صورتی باید خمس آن را بدهد که این کار شغلش باشد و از مخارج سالش به تنهایی یا با منفعتهای دیگر زیاد بیاید.

1821 - خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون فرو رفتن در دریا می گیرددر صورتی واجب است که برای کسب بگیرد و به تنهایی یا با منفعتهای دیگرکسب او از مخارج سالش زیادتر باشد.

1822 - اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود واتفاقا جواهری به دستش آید ( بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد.) در صورتی که قصد کند که آن چیز ملکش باشد باید خمس آن را بدهد.

1823 - اگر انسان در دریا فرو رود و حیوانی را بیرون آورد و در شکم آن جواهری پیدا کند ( چنانچه آن حيوان مانند صدف باشد كه نوعا در شكمش جواهر هست ، بايدخمس آن را بدهد، و اگر اتفاقا جواهر بلعيده باشد در صورتي خمس آن واجب است كه به تنهايي يا با منفعتهاي ديگر كسب او، از مخارج سالش زيادتر باشد.) که قیمتش هیجده نخود طلا یا بیشتر باشد چنانچه آن حیوان مانند صدف باشد که نوعا در شکمش جواهر است ، باید خمس آن را بدهد، و اگر اتفاقا جواهربلعیده باشد احتیاط آن است که حکم گنج را در آن جاری کنند.

1824 - اگر در رودخانه های بزرگ مانند دجله و فرات فرو رود و جواهری بیرون آورد، چنانچه در آن رودخانه جواهر عمل می آید باید خمس آن را بدهد.

1825 - اگر در آب فرو رود و مقداری عنبر بیرون آورد ( بايد خمس آن را بدهد بلكه چنانچه از روي آب يا از كنار دريا بدست آورد بنابر احتياط خمس آن واجب است .) که قیمت آن 18 نخودطلا یا بیشتر باشد باید خمس آن را بدهد و چنانچه از روی آب یا از کنار دریابه دست آورد اگر قیمت آن به مقدار 18 نخود طلا هم نرسد در صورتی که این کار کسبش باشد و به تنهایی یا با منفعتهای دیگر او از مخارج سالش زیاد بیایدباید خمس آن را بدهد.

1826 - کسی که کسبش غواصی یا بیرون آوردن معدن است اگر خمس آنها را بدهد وچیزی از مخارج سالش زیاد بیاید لازم نیست دوباره خمس آن را بدهد.

1827 - اگر بچه ای معدنی را بیرون آورد ( يا گنجي پيدا كند يا به واسطه فرو رفتن در دريا جواهر بيرون آورد،خمس ندارد، ولي اگر مال حلال مخلوط به حرام داشته ، ولي او بايد آن مال را تطهيرنمايد.) یا مال حلال مخلوط به حرام داشته باشدیا گنجی پیدا کند یا به واسطه فرو رفتن در دریا جواهری بیرون آورد ولی او بایدخمس آنها را بدهد.