احکام شرعی - احکام روزه/ - جاهایی که قضا و کفاره واجب است/ - کفاره روزه - تطابق با فتوای آیت الله العظمی مکارم

1660 - کسی که کفاره روزه رمضان بر او واجب است ، باید یک بنده آزاد کند یابه دستوری که در مسأله بعد گفته می شود، دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیرکند یا به هر کدام ، یک مد که تقریبا ده سیر است ، طعام یعنی گندم یا جو ومانند اینها بدهد، ( و در زمان ما كه بنده آزاد كردن موضوع ندارد، در ميان دو چيز ديگرمخير است ، و به جاي گندم مي تواند مقدار ناني بدهد كه گندم آن به اندازه يك مداست و هرگاه هيچ يك از اين سه كار ممكن نشود، هر چند مد كه مي تواند به فقراطعام كند و اگر نتواند، بايد 18 روز، روزه بگيرد و اگر نتواند، هر چند روز كه مي تواند به جا آورد، و اگر نتواند، استغفار كند، و همين اندازه كه در قلب بگويد:"استغفرالله "، كافي است و واجب نيست بعدا كه قدرت پيدا كرد، كفاره را بدهد.) و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، هر چند مد که می تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند، اگر چه مثلابک مرتبه بگوید: "استغفرالله "، و احتیاط واجب در فرض اخیر آن است که هر وقت بتواند، کفاره را بدهد.

1661 - کسی که می خواهد دو ماه کفاره روزه رمضان را بگیرد، ( بنا بر احتياط واجب ...) باید سی و یک روز آن را پی در پی بگیرد، و اگر بقیه آن پی در پی نباشد، اشکال ندارد.

1662 - کسی که می خواهد دو ماه کفاره روزه رمضان را بگیرد، نباید موقعی شروع کندکه در بین سی و یک روز، روزی باشد که مانند عید قربان روزه آن حرام است .

1663 - کسی که باید پی در پی روزه بگیرد، اگر در بین آن بدون عذر یک روز روزه نگیرد، یا وقتی شروع کند که در بین آن به روزی برسد که روزه آن واجب است ،مثلا به روزی برسد که نذر کرده آن روز را روزه بگیرد، باید روزه ها را از سر بگیرد.

1664 - اگر در بین روزهایی که باید پی در پی روزه بگیرد، عذری مثل حیض یانفاس یا سفری که در رفتن آن مجبور است ، برای او پیش آید، بعد از برطرف شدن عذر واجب نیست روزه ها را از سر بگیرد، بلکه بقیه را بعد از برطرف شدن عذر بجامی آورد.

1665 - اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند، چه آن چیز اصلا حرام باشد مثل شراب و زنا، یا به جهتی حرام شده باشد مثل نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض ، بنا بر احتیاط کفاره جمع بر او واجب می شود، یعنی باید یک بنده آزاد کند ودو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند، یا به هر کدام آنها یک مد که تقریباده سیر است گندم یا جو ( يا مانند آنها بدهد، و به جاي گندم مي تواند مقدار ناني بدهد كه گندم آن به اندازه يك "مد" است ...) یا نان و مانند اینها بدهد، و چنانچه هر سه برایش ممکن نباشد، هر کدام آنها را که ممکن است باید انجام دهد.

1666 - اگر روزه دار دروغی را به خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم نسبت دهد، ( يك كفاره كافي است ، و كفاره جمع لازم نيست .) کفاره جمع که تفصیل آن در مسأله پیش گفته شد بنابر احتیاط بر اوواجب می شود.

1667 - اگر روزه دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه جماع کند، یک کفاره براو واجب است ، ولی اگر جماع او حرام باشد یک کفاره جمع واجب می شود.

1668 - اگر روزه دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه غیر جماع کار دیگری که روزه را باطل می کند انجام دهد، برای همه آنها یک کفاره کافی است .

1669 - اگر روزه دار جماع حرام کند و بعد با حلال خود جماع نماید، یک کفاره جمع کافی است . ( اين مسأله در رساله آيةالله مكارم شيرازي ذكر نشده است .)

1670 - اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند، انجام دهد،مثلا آب بیاشامد، و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند ( انجام دهد، احتياط واجب آن است كه براي هر كدام يك كفاره بدهد.) انجام دهد، مثلا غذای حرامی بخورد، یک کفاره کافی است .

1671 - اگر روزه دار آروغ بزند و چیزی در دهانش بیاید، چنانچه عمدا آن را فروببرد، روزه اش باطل است و باید قضای آن را بگیرد و کفاره هم بر او واجب می شود،( پايان مسأله در رساله آيةالله مكارم شيرازي .) و اگر خوردن آن چیز حرام باشد، مثلا موقع آروغ زدن خون یا غذایی که ازصورت غذا بودن خارج شده به دهان او بیاید و عمدا آن را فرو برد، باید قضای آن روزه را بگیرد، و بنابر احتیاط کفاره جمع هم بر او واجب می شود.

1672 - اگر نذر کند که روز معینی را روزه بگیرد، چنانچه در آن روز عمدا روزه خود را باطل کند، ( بايد كفاره بدهد، و كفاره آن مانند كفاره ماه رمضان است .) باید یک بنده آزاد نماید، یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد،یا به شصت فقیر طعام دهد.

1673 - اگر به گفته کسی که می گوید مغرب شده ( و سخنش قابل اعتماد نيست افطار كند، بعد بفهمد مغرب نبوده ، قضا وكفاره بر او واجب است .) افطار کند، و بعد بفهمدمغرب نبوده است ، قضا و کفاره بر او واجب می شود. ولی اگر خبردهنده عادل بوده ،فقط قضای آن روزه واجب است .

1674 - کسی که عمدا روزه خود را باطل کرده ، اگر بعد از ظهر مسافرت کند، یاپیش از ظهر برای فرار از کفاره سفر نماید، کفاره از او ساقط نمی شود، بلکه اگر قبل از ظهر مسافرتی برای او پیش آمد کند، ( باز هم كفاره بر او واجب است .) بنابر احتیاط کفاره بر اوواجب است .

1675 - اگر عمدا روزه خود را باطل کند، و بعد عذری مانند حیض یا نفاس یا مرض برای او پیدا شود، کفاره بر او واجب نیست .

1676 - اگر یقین کند که روز اول ماه رمضان است ، و عمدا روزه خود را باطل کند،بعد معلوم شود که آخر شعبان بوده ، کفاره بر او واجب نیست .

1677 - اگر انسان شک کند که آخر رمضان است یا اول شوال ، و عمدا روزه خود راباطل کند، بعد معلوم شود اول شوال بوده ، کفاره بر او واجب نیست .

1678 - اگر روزه دار در ماه رمضان با زن خود که روزه دار است جماع کند، چنانچه زن را مجبور کرده باشد، کفاره روزه خودش و روزه زن را باید بدهد، و اگر زن به جماع راضی بوده ، بر هر کدام یک کفاره واجب می شود.

1679 - اگر زنی شوهر خود را مجبور کند که جماع نماید، یا کار دیگری که روزه راباطل می کند انجام دهد، واجب نیست که کفاره روزه شوهر را بدهد.

1680 - ( هرگاه زن در آن جا مجبور بوده و در اثنا راضي شده ، احتياط واجب آن است كه مرد دو كفاره بدهد، و بر زن چيزي جز قضا لازم نيست .) اگر روزه دار در ماه رمضان با زن خود که روزه دار است جماع کند،چنانچه به طوری زن را مجبور کرده باشد که از خود اختیاری نداشته باشد، و در بین جماع زن راضی شود، باید مرد دو کفاره و زن یک کفاره بدهد، و اگر با اراده واختیار عمل را انجام دهد، اگرچه مجبورش کرده باشد، مرد باید کفاره خودش وزن را بدهد.

1681 - اگر روزه دار در ماه رمضان با زن روزه دار خود که خواب است جماع نماید،یک کفاره بر او واجب می شود، و روزه زن صحیح است و کفاره هم بر او واجب نیست .

1682 - اگر مرد زن خود را مجبور کند که غیر جماع کار دیگری که روزه را باطل می کند بجا آورد، کفاره زن را نباید بدهد، و بر خود زن هم کفاره واجب نیست .

1683 - کسی که به واسطه مسافرت یا مرض روزه نمی گیرد، نمی تواند زن روزه دار خودرا مجبور به جماع کند، ولی اگر او را مجبور نماید، ( كفاره بر مرد نيز واجب نيست .) بنابر احتیاط بایدکفاره اش را بدهد.

1684 - انسان نباید در بجا آوردن کفاره کوتاهی کند، ولی لازم نیست فورا آن راانجام دهد.

1685 - اگر کفاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را بجا نیاورد، چیزی بر آن اضافه نمی شود.

1686 - کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد، ( نمي تواند چند مد را به يك نفر بدهد، مگر اين كه دسترسي به فقير پيدانكند، ولي اگر اطمينان داشته باشد كه فقير طعام را به عيالات خود مي دهد و با آنهامي خورد، مي تواند براي هر يك از عيالات او هرچند صغير باشند يك مد به آن فقيربدهد.) اگر به شصت فقیر دسترسی دارد، نباید به هر کدام از آنها بیشتر از یک مد که تقریبا ده سیر است طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید، ولی چنانچه انسان اطمینان داشته باشد که فقیر طعام را به عیالات خود می دهد یا به آنهامی خوراند، می تواند برای هر یک از عیالات فقیر اگرچه صغیر باشند یک مد به آن فقیر بدهد.

1687 - کسی که قضای روزه رمضان را گرفته ، اگر بعد از ظهر عمدا کاری که روزه راباطل می کند انجام دهد، باید به ده فقیر هر کدام یک مد که تقریبا ده سیر است طعام بدهد، و اگر نمی تواند ( سه روز روزه بگيرد.) بنابر احتیاط واجب باید سه روز پی در پی روزه بگیرد.