دسته بندی موضوعی احکام شرعی - شرایط


1-شرايط تقليد
        شرایط مجتهدی که از او تقلید جایز است
        2 - تقلید در احکام عمل کردن به دستور مجتهد است . و از مجتهدی باید تقلید کرد که مرد و بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و حلال زاده و زنده وعادل باشد. و نیز بنابر احتیاط واجب باید از مجتهدی تقلید کرد که حریص به دنیا نباشد و از مجتهدین دیگر اعلم باشد، یعنی در فهمیدن حکم خدا از تمام مجتهدین زمان خود استادتر باشد.

        وجوی تقلید از کسی که گمان به اعلم بودن او دارد و یا احتمال اعلم بودن او می رود
        4 - اگر شناختن اعلم مشکل باشد به احتیاط واجب باید از کسی تقلید کندکه گمان به اعلم بودن او دارد، بلکه اگر احتمال ضعیفی هم بدهد که کسی اعلم است و بداند دیگری از او اعلم نیست به احتیاط واجب باید از او تقلید نماید. و اگرچند نفر در نظر او اعلم از دیگران و با یکدیگر مساوی باشند باید از یکی ازآنان تقلید نماید.

2-شرايط تيمم
        لزوم تاخیر نماز به آخر وقت اگر بداند که تا آخر وقت عذرش برطرف می شود
        715 - کسی که وظیفه اش تیمم است ، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی می ماند، در وسعت وقت می تواند با تیمم نماز بخواند. ولی اگر بداند که تا آخروقت عذر او برطرف می شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند یادر تنگی وقت با تیمم نماز را بجا آورد.

3-شرايط زكات
        وجوب زکات در صورت رسیدن مال به مقدار نصاب
        1855 - زکات در صورتی واجب می شود که مال به مقدار نصاب که بعدا گفته می شودبرسد و مالک آن ، بالغ و عاقل و آزاد باشد و بتواند در آن مال تصرف کند.

        وجوب زکات در صورتی که انسان عاقل و بالغ بوده و مهجور نباشد
        1855 - زکات در صورتی واجب می شود که مال به مقدار نصاب که بعدا گفته می شودبرسد و مالک آن ، بالغ و عاقل و آزاد باشد و بتواند در آن مال تصرف کند.

        وجوب زکات بعد از آنکه انسان دوازده ماه مالک گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره بود
        1856 - بعد از آن که انسان دوازده ماه مالک گاو و گوسفند و شتر وطلا و نقره بود باید زکات آن را بدهد. ولی از اول ماه دوازدهم ، نمی تواند طوری در مال تصرف کند که مال از بین برود و اگر تصرف کند ضامن است و چنانچه در ماه دوازدهم بدون اختیار او بعضی از شرطهای زکات از بین برود زکات بر او واجب نیست .

4-شرايط سجده
        بطلان نماز اگر پیش از ایستادن یا پیش از آرام گرفتن بدن به سجده رود
        1040 - بعد از تمام شدن ذکر رکوع باید راست بایستد و بعد از آنکه بدن آرام گرفت به سجده رود، و اگر عمدا پیش از ایستادن یا پیش از آرام گرفتن بدن به سجده رود نمازش باطل است .

5-شرايط شكار
        حرام بودن شکار اگر یکی از دو شکارچی عمدا نام خدا را نبرد
        2602 - اگر دو نفر حیوانی را شکار کنند، و یکی از آنان مسلمان و دیگری کافرباشد یا یکی از آن دو، نام خدا را ببرد و دیگری عمدا نام خدا را نبرد، آن حیوان حلال نیست .

        حرام بودن شکاری که در آب بیفتد و معلوم نباشد که با تیر از پای در آمده یا در اثر خفگی مرده است
        2603 - اگر بعد از آن که حیوانی را تیر زدند، مثلا در آب بیفتد و انسان بداندکه حیوان به واسطه تیر و افتادن در آب جان داده ، حلال نیست . بلکه اگر شک کند که فقط برای تیر بوده یا نه ، حلال نمی باشد.

6-شرايط طلاق
        لزوم انتطار کشیدن برای پاکی دیگر اگر در پاکی نزدیکی کند و بخواهد طلاق دهد
        2504 - اگر با عیالش که از خون حیض و نفاس پاک است ، نزدیکی کند و بخواهدطلاقش دهد، باید صبر کند تا دوباره حیض ببیند و پاک شود، ولی زنی را که نه سالش تمام نشده ، یا آبستن است ، اگر بعد از نزدیکی طلاق دهند، اشکال ندارد،و همچنین است اگر یائسه باشد، یعنی اگر سیده است بیشتر از شصت و اگر سیده نیست بیشتر از پنجاه سال داشته باشد.

7-شرايط غسل
        مشروط بودن غسل به شرایط صحت وضو مثل پاکی و غصبی نبودن آب
        380 - تمام شرطهایی که برای صحیح بودن وضو گفته شد، مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن ، در صحیح بودن غسل هم شرط است ولی در غسل لازم نیست بدن را از بالا به پایین بشوید، و نیز در غسل ترتیبی ، لازم نیست بعد از شستن هر قسمت فوراقسمت دیگر را بشوید، بلکه اگر بعد از شستن سر و گردن مقداری صبر کند و بعدطرف راست را بشوید و بعد از مدتی طرف چپ را بشوید، اشکال ندارد. ولی کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند، اگر به اندازه ای که غسل کندو نماز بخواند، بول و غائط از او بیرون نمی آید، چنانچه وقت تنگ باشد، بایدهر قسمت را فورا بعد از قسمت دیگر غسل دهد و بعد از غسل هم فورا نماز بخواند. وهمچنین است حکم زن مستحاضه که بعدا گفته می شود.

8-شرايط قنوت
        لزوم بلند کردن دستها به هنگام قنوت
        1118 - اگر بخواهد قنوت بخواند به احتیاط واجب باید دستها رابلند کند و مستحب است دستها را تا مقابل صورت بلند نماید و کف دستها را رو به آسمان قرار دهد و به قصد رجاء انگشتان دستها را به جز ابهام به هم بچسباند و هردو کف دستها را پهلوی هم متصل به هم قرار دهد و نگاهش هنگام قنوت به کف دستهایش باشد.

9-شرايط نماز
        لزوم پوشاندن عورتین در نماز هر چند کسی او را نبیند
        788 - مرد باید در حال نماز اگر چه کسی او را نمی بیند، عورتین خود را بپوشاند.و بهتر است از ناف تا زانو را هم بپوشاند.

10-شرايط نماز ميت
        احتیاط استحبابی در نماز میت برای تمام چیزهائی که رعایت آنها در نمازهای دیگر لازم است
        596 - کسی که می خواهد نماز میت بخواند، لازم نیست با وضو یا غسل یا تیمم باشدو بدن و لباسش پاک باشد. و اگر لباس او غصبی هم باشد، اشکال ندارد. اگر چه احتیاط مستحب آن است که تمام چیزهایی را که در نمازهای دیگر لازم است رعایت کند.

        پست تر یا بلند تر نبودن مکان نمازگزار نسبت به جای میت
        598 - مکان نمازگزار باید از جای میت پست یا بلندتر نباشد. ولی پستی و بلندی مختصر اشکال ندارد.

        پست تر یا بلند تر نبودن نمازگزار نسبت به جای میت
        598 - مکان نمازگزار باید از جای میت پست یا بلندتر نباشد. ولی پستی و بلندی مختصر اشکال ندارد.

11-شرايط وصيت
        اعتبار عقل و بلوغ و اختیار و ممنوع التصرف نبودن در صحت وصیت
        2697 - کسی که وصیت می کند، باید عاقل و بالغ باشد ولی بچه ده ساله ای که خوب و بد را تمییز می دهد اگر برای کار خوبی مثل ساختن مسجد و آب انبارو پول وصیت کند صحیح می باشد و باید از روی اختیار وصیت کند، و نیز وصیت کننده باید درحال بالغ شدن سفیه نباشد و حاکم شرع هم او را از تصرف در اموالش جلوگیری نکرده باشد.

12-شرايط وضوء
        بطلان وضو اگر در حین وضو ملتفت پاکی و نجسی اعضا وضو نباشد
        278 - اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از وضو آن جا را آب کشیده یا نه ، چنانچه در موقع وضو ملتفت پاک بودن و نجس بودن آن جا نبوده ، وضو باطل است . و اگر می داند ملتفت بوده یا شک دارد که ملتفت بوده یا نه ، وضو صحیح است . و در هر صورت جایی را که نجس بوده باید آب بکشد.

        بطلان وضو اگر در حین وضو ملتفت پاکی و نجسی اعضا وضو نباشد
        278 - اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از وضو آن جا را آب کشیده یا نه ، چنانچه در موقع وضو ملتفت پاک بودن و نجس بودن آن جا نبوده ، وضو باطل است . و اگر می داند ملتفت بوده یا شک دارد که ملتفت بوده یا نه ، وضو صحیح است . و در هر صورت جایی را که نجس بوده باید آب بکشد.

13-شرايط وقف
        محتاج نبودن وقف به قبول حتی در وقف خاص
        2677 - لازم نیست صیغه وقف را به عربی بخوانند بلکه اگر مثلا بگوید خانه خود را وقف کردم ، وقف صحیح است و محتاج به قبول هم نیست ، حتی دروقف خاص .
در باره ما  | تماس با ما |  نظرخواهی | سایت جایگزین
خدمات تلفن همراه
مراجعه: 181,830,250