الحان قرآن - متون - محمدبسیونی

نرم افزارهای رایگان تلفن همراهبازی و سرگرمیقرآنمفاتیحنهج البلاغهصحیفه سجادیهاوقات شرعیمسائل شرعیگنجینه معنویآشپزیمناسبت هاالحان قرآنصحیفه نور امام خمینی رهپنل عضویت

استاد بسیونی در سال 1330 ه. ش. در کشور مصر به دنیا آمد و با کمک پدر از کودکی به آموزش علوم قرآنی پرداخت. او در سن ده سالگی حافظ قرآن شد. سرانجام پس از آموزش ابتدایی وارد دانشگاه الازهر شده در دانشکده علوم دین به تحصیل پرداخت و پس از فارغ‌التحصیل شدن در همان جا به تدریس علوم دینی همت گماشت. استاد بسیونی از همان سن 12 سالگی قرائت و تلاوت قرآن را در مجالس و محافل آغاز کرد. او در سن 24 سالگی وارد صدا و سیمای کشور مصر شده و اکنون حدود 13 سال است که در دانشگاه الازهر به تدریس اشتغال دارد. ایشان در سخنان خویش به این نکته اشاره داشتند که قاریان ایرانی از حیث تلاوت قرآن بسیار زیبا تلاوت می‌کنند اما نکته‌ای که مورد توجه قرار دهند این است که در راستای تمرینات خویش از حفظ قرآن نیز غفلت نورزند. استاد همچنین در سخنان خویش به قاریان قرآن توصیه کردند از نکاتی که برای صوت شخص مضر می‌باشد پرهیز کنند. از جمله این نکات چیزهای بسیار گرم و بسیار سرد است. همچون نوشابه سرد در روزهای تابستان یا منتقل شدن به صورت ناگهانی از یک مکان سرد به یک مکان گرم.
ایشان در رابطه با استفاده موسیقی در قرآن عقیده داشتند که باید بر طبق معانی از موسیقی مشابه معنا استفاده کرد. فی‌المثل در آیات وعید دستگاه صبا مناسب است. زیرا این دستگاه با حزن همراه می‌باشد و این حزن باعث می‌شود که مستمع در صورت گناهکار بودن از خوف و عذاب الهی اشک بریزد. یعنی میان آهنگ قرآن و معانی هماهنگی و تناسب ایجاد کند. البته چنین مسئله‌ای در رابطه با تمام دستگاه‌های قرآنی صدق می‌کند.
استاد می‌گوید: «اسامی این دستگاه‌ها بر اساس تناسب با صدای قاری از لحاظ طبقات صوتی فرق دارد. بنابراین قاری کسی است که بتواند پس از شناخت خوب و دقیق دستگاه‌ها آن‌ها را به نحوی صحیح و حکیمانه در جای خود ارائه نماید و این طبیعتاً به وضعیت روحی افراد بستگی دارد. اجرای این دستگاه‌ها باید به گونه‌ای باشد که اگر قاری در یک دستگاه معینی به تلاوت پرداخت مستمع خسته نشود و حتی اشتیاق آن داشته باشد که یک بار دیگر بدان گوش فرا دهد. چنین امری طبیعتاً مستلزم تلاش و وقت زیادی است. باید به گونه‌ای عمل کرد که قاری وضعیت خود را سنجیده و سپس مطابق با آن در طبقات بالا به تلاوت بپردازد. قاری باید چنان تلاوت کند که اگر در یک دستگاه به تلاوت بپردازد تنوع و نظم خاص را در آن دستگاه رعایت کند» . استاد اضافه می‌کند : « مجموع آن دستگاه‌ها 8 دستگاه می‌باشد و چنانچه قاری قرآن 3 تا 4 دستگاه را در یک تلاوت پیاده کند مکفی است . چنانچه با دستگاهی تلاوت خود را آغاز می‌کنیم بهتر است با همان دستگاه نیز به پایان رسانیم تا آنکه تناسب در تلاوت رعایت شود » . ایشان در ادامه سخنان خود پیرامون مهارت اساتید مصر در زمینه موسیقی قرآن می‌گوید : « اکثر آن‌ها دستگاه‌های موسیقی را به خوبی می‌دانند و تواشیح تأثیر بسیار در موسیقی دارد. امثال شیخ احمد نداء شیخ طه الفشنی مهارت بسیار در موسیقی دارند . همچنین استاد فقید شیخ مصطفی اسماعیل در این زمینه استاد بودند » .
وی می‌گوید قرآن کریم در تمام دنیا دارای اهمیت و ارزش خاصی است. ایشان به کشورهای اروپایی از جمله ایرلند شمالی و جنوبی لندن و کشورهای دیگر مسافرت کرده‌اند؛ و در سال 1368 به همراه استاد راغب مصطفی غلوش برای اولین بار به ایران مسافرت کرده در شهرهای مختلفی به تلاوت پرداختند. در سال 69 استاد مجدداً به ایران مسافرت کردند و او همواره از عشق و علاقه وافر مردم ایران به قرآن یاد می‌کند. ایشان می‌گویند: عزیزان ایرانی درست به همان دستگاهی که قاری تلاوت می‌کند به همان دستگاه وی را مورد تشویق قرار می‌دهند و این از مواردی است که در کشورهای دیگر به چشم نمی‌خورد. استاد همواره از خاطرات سفر خود به ایران به عنوان بهترین خاطرات زندگی خویش یاد می‌کند.
محمد احمد بسیونی (مصاحبه)
س 1- استاد؛ با عرض سلام و خوش آمد خدمت شما، خواهش می‌کنم خودتان را به طور کامل معرفی فرمایید ضمن اینکه خواهید فرمود که چند سال دارید و شغل شما چیست؟
ج: بسم الله الرحمان الرحیم- اسم من محمد احمد بسیونی و قاری مصر هستم که در صدا و سیمای کشور مصر، قرآن تلاوت می‌کنم و در حدود چهل سال دارم.
س 2- استاد، بفرمایید در چه سالی شروع به تلاوت و حفظ قرآن کریم نمودید و در چه سنی بودید که وارد رادیو و تلویزیون شدید؟
ج: در واقع، پدر بنده که حافظ قرآن و دارای صدای زیبایی می‌باشد با پیشنهاد یکی از دوستانش مرا از کوچکی به محافل قرائت قرآن می‌برد و بنده قرآن را تحت نظارت و رعایت پدرم حفظ نمودم در حالی که 10 سال بیشتر نداشتم و مرا به دانشگاه الازهر وارد کرد تا اینکه بنده تا سطح لیسانس در آنجا درس خواندم و این سطح در مصر به عنوان یک سطح عالی به شمار می‌رود یعنی در واقع بنده فارغ‌التحصیل از دانشکده اصول دین در دانشگاه الازهر می‌باشم. زمانی که تلاوت قرآن را شروع نمودم 12 سال سن داشتم و همین‌طور مراحل بالاتر را به همراه پدر خود و اساتید محترم و فاضل خویش طی می‌نمودم تا اینکه وارد صدا و سیمای کشور مصر شدم؛ و در این مقطع بنده 24 سال سن داشتم یعنی در حدود 16 سال پیش؛ و هم اکنون مدرس علوم دینی در دانشگاه الازهر مصر و قاری قرآن می‌باشم و در واقع حدود 13 سال است که در دانشگاه الازهر در علومی که در دانشگاه وجود دارد تدریس می‌کنم.
س 3 بفرمایید نظر شما راجع به تلاوت قاریان ایرانی چگونه است؟ چنانچه پیشنهاد خاصی دارید در این زمینه خواهش می‌کنم که بفرمایید.
ج: حقیقت مطلب این است که هنگامی که تلاوت قرآن قاریان ایرانی را استماع می‌کنم بسیار خرسند و خوشحال می‌شوم به خصوص که بسیار علاقه می‌ورزند نسبت به تلاوت قرآن و نیز قران و اساتید قرآن کریم به ویژه اساتید معروف مصری که مرحوم شده‌اند مانند استاد شیخ مصطفی اسماعیل؛ و نیز بسیار خرسند گشته‌ام هنگامی که متوجه شدم بسیاری از قاریان ایرانی از شیخ مصطفی اسماعیل تقلید می‌کنند. واقعاً استادی بزرگ بود و ایشان موهبتی بود که خداوند متعال برای ما عطا کرده بود و ما و بسیاری از قراء از ایشان بسیار استفاده می‌نمودیم ایشان دارای صوتی نیکو و فن بدیع و جالبی در دستگاه‌های موسیقی و تلفظ و ادائی عالی بود. اما نکاتی درباره عزیزان قاری ایرانی به نظر می‌رسد و آن اینکه این عزیزان اکثرشان از روی قرآن تلاوت می‌کنند و حال آنکه لازم است قرآن را حفظ نمایند و مسئله حفظ قرآن برای این عزیزان لازم است. امیدوارم در ملاقات بعدی و سفر بعدی چنانچه به جمهوری اسلامی ایران سفری داشته باشم تلاوت ایشان را از حفظ ملاحظه نمایم. از خداوند متعال می‌خواهم ایشان را در حفظ قرآن کریم یاری بخشد و تلاوت آن‌ها را از حفظ و ذهن قرار دهد؛ و دیگر اینکه باید بگویم: البته این سؤال را بیشتر از بنده داشتند آن چیزی که در تحسین صدای آدمی تأثیر می‌گذارد روی حفظ و نگهداری از صدا و صوت است اینکه سرما نخورد و پرهیز کند از چیزهایی که برای صدا مضر است مثل چیزهایی که بسیار گرم است و بسیار سرد مانند نوشابه سرد در روزهای گرم تابستان منتقل شدن از یک مکان گرم به مکان سرد به طور ناگهانی که البته بنده این اواخر دچار سرماخوردگی شدم و موجب ناراحتی بنده شد بدین جهت نتوانستم بسیار استفاده برسانم؛ و در ایران اسلامی بسیار از زیارت رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه‌ای خوشحال شدم و با وجود ایشان در آن حسینیه فی‌الواقع بنده احساس می‌کردم ملائکه سماء در حال چرخش و گردش هستند؛ و این رهبری که مردم او را دوست دارند و بنده ایشان را از جان و دل دوست می‌دارم و اهل قرآن همگی او را دوست دارند و در آن مجلس روحانی که ایشان حضور داشتند تا به حال در هیچ جا ندیدم امیدوارم موفق باشند و خداوند سلامتی و عافیت به ایشان عنایت فرمایند.
س 4 استاد نظر خودتان پیرامون این شوق و احساسات پر شور مردم نسبت به قرائت قرآن به خصوص در شهرهای تهران؛ قم و مشهد مقدس را بفرمایید چگونه بوده است؟ و آیا شما چنین جمعیتی با چنین علاقه‌ای نسبت به قرآن در دیگر کشورهایی که به آنجا سفر کردید سراغ دارید یا خیر؟
ج: در واقع قرآن کریم در تمام دنیا دارای اهمیت و ارزش خاصی است، بنده به اروپا سفر نموده‌ام به خصوص به لندن رفتم و نیز به ایرلند شمالی و جنوبی و اماکن دیگر این مطلب وجود دارد که هیچ جا مثل ایران این احساس حماسی و شور و شوق خاص وجود ندارد نسبت به قرآن کریم. به خصوص این نکته جالب است که عزیزان ایرانی به همان دستگاهی که قاری تلاوت می‌کند به همان دستگاه او را مورد تشویق قرار می‌دهند و این از مواردی است که در کشورهای دیگر به چشم نمی‌خورد.
س 5- استاد، اشاره‌ای داشتید در مورد موسیقی و آیا در تلاوت قرآن بهتر است موسیقی مورد استفاده قرار گیرد و شما بیشتر در تلاوت خویش از چه دستگاهی استفاده می‌کنید؟
ج: لازم است بدانیم که آهنگ و موسیقی قرآن کریم منحصر به فرد است و با آهنگ و موسیقی و آواز بسیاری دارد و لذا جهت هر دستگاهی منزلتی هست مختص به خود و معانی قرآن؛ و لذا معمولاً در آیات وعید دستگاه صبا مناسب است زیرا این دستگاه با حزن تناسب دارد و این حزن باعث می‌شود مستمع در صورتی که گناه کار باشد از خوف خدا و عذاب و ملاقات با خدا بگرید. یعنی بین آهنگ قرآن و معانی آن هماهنگی ایجاد نماید و این مسئله درباره تمام دستگاه‌های موسیقی صدق می‌کند. اما اینجانب به حمدالله در تلاوت‌های خودم، قریب به تمام دستگاه‌ها را که با صدای بنده تناسب دارد مورد توجه قرار می‌دهم و این مطلب را تمام قراء و اساتید فن تجوید اذعان دارند؛ و بنده از برخی از عزیزانی که در فن موسیقی استاد هستند این دستگاه‌ها را آموخته و اسامی این دستگاه‌ها را و اینکه چگونه با صدای من تناسب دارند و طبقات صوتی فرق دارند و لذا قاری متبحر کسی است که این دستگاه‌ها را خوب بشناسد و صحیح و حکیمانه هر کدام را در جای خود ارائه نماید؛ و این طبیعتاً به وضعیت روحی و مزاجی افراد بستگی دارد و ارائه این دستگاه‌ها باید به گونه‌ای نباشد که اگر مثلاً قاری در یک دستگاه معینی تلاوت کرد، مستمع خسته شده و نخواهد حتی یک بار دیگر بدان گوش دهد، و این طبیعتاً وقت زیادی را از برادران قاری ایرانی خواهد گرفت. به عنوان نمونه، ما مواردی از برادران قاری ایرانی مشاهده نموده‌ایم که وضعیت حنجره وی با دستگاهی که ارائه می‌داد تناسب نداشت یعنی بیش از حد از نظر صوتی بالا رفته بود؛ و لذا حتماً لازم است شخص قاری، استعداد خود را در ارتباط با قوت و قدرت صدا و حنجره خود بسنجد و سپس مطابق با آن وارد طبقات بالای صوتی شود؛ و بنده سعی می‌کنم این دستگاه‌ها را به گونه‌ای ارائه کنم که اگر یک ساعت تمام مستمع، صدای مرا بشنود، خسته و آزرده نشود و این از فوائد موسیقی قرآن است و لذا ممکن است بنده نیم ساعت در یک دستگاه بخوانم اما خسته کننده نباشد به جهت اینکه ایجاد تنوع و نظم خاصی می‌کنم. مجموع این دستگاه‌ها 8 تا است چنانچه قاری قرآن 3 یا 4 دستگاه را در تلاوت پیاده کند، مکفی است؛ غالباً چنانچه تلاوت کننده با دستگاهی شروع نماید بهتر است با همان دستگاه خاتمه دهد و علمای موسیقی این‌گونه می‌گویند که تناسب حفظ گردد.
س 6- آیا قاریان مصری، دستگاه‌های موسیقی را خوب می‌دانند؟
ج: اکثریت آن‌ها می‌دانند، و تواشیح تأثیر بسیاری در موسیقی دارد و امثال شیخ احمد نداء و شیخ طه الفشنی مهارت زیادی در موسیقی دارند و همچنین استاد بزرگ شیخ مصطفی اسماعیل استاد بود در دستگاه‌های موسیقی؛ و ایشان بسیار می‌شنید صدای کسانی را که تواشیح می‌خواندند و از قدما و کسانی که دستگاه‌های موسیقی را خوب آموخته بودند.
س 7- با تشکر از شما استاد بسیونی، در پایان اگر پیامی دارید بفرمایید.
ج: آرزوی سعادت و توفیق به برکت قرآن کریم برای شما و تمام ملت عزیز ایران دارم، ان‌شاءالله در فردوس برین با یکدیگر ملاقات نماییم و تشکر می‌کنم از اساتید ایرانی و مسئولین رادیو قرآن که در تهیه برنامه زحمت زیادی می‌کشند و آرزوی سعادتمندی برای آن‌ها دارم.
منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی سبطین

زندگینامه استاد «عبدالفتاح شعشاعی» سلام
استاد «عبدالفتاح شعشاعی» در سال 1890 میلادی در روستای «شعشاع» از توابع منوفیه مصر به دنیا آمد و در سن 10 سالگی تحت تعلیم و تربیت پدرش «محمود ابراهیم شعشاعی» موفق به حفظ کل قرآن شد.
بدون شک شخصیت دینی و قرآنی استاد شعشاعی متأثر از شخصیت پدرش بود که در روستا از احترام خاصی برخوردار بود و همه او را به عنوان فردی دین‌دار و صاحب فضیلت می‌شناختند و روی آوردن عبدالفتاح به سمت و سوی تلاوت قرآن کریم نیز متأثر از شخصیت پدرش است.
عبدالفتاح شعشاعی در سن نوجوانی به منظور فراگیری علم تجوید و قرائت قرآن کریم راهی طنطا شد و در مسجد الاحمدی طنطا به فراگیری این علوم مشغول شد و با شنیدن صدای زیبایش استادان وی او را برای رفتن به قاهره و ملحق شدن به دانشگاه الازهر تشویق کردند.
این نوجوان برازنده توانست تحت نظر استاد «بیومی» و استاد «علی سبیع» علم قرائات را بیاموزد و به مدد صدای زیبا و با لطف الهی که شامل حال او شد توانست خود را به عنوان یکی از قاریان تراز اول جهان اسلام مطرح سازد.
وی در قاهره اقدام به تشکیل گروه تواشیح متشکل از قاریان و آهنگسازان معروف کرد که در میان آن‌ها «زکریا احمد» یکی از آهنگسازان معروف مصر به چشم می‌خورد که بدین وسیله شهرت وی دو چندان گشت.
اما آن چیزی که باعث شد همه او را به عنوان قاری درجه اول مصر بشناسند تلاوت بسیار زیبای وی در شب میلاد امام حسین (ع) بود که در کنار بزرگان قرائت مانند «محمد رفعت»، «احمد ندا» و «علی محمود» اجرا کرد و همه را مسحور صدا و الحان زیبا و موزون خود کرد.
در سال 1961 به طور رسمی وارد رادیوی مصر شد تا این بار امواج رادیویی صدای زیبای او را به گوش تمام جهانیان برساند و با تلاوت بسیار زیبا و ملکوتی خود دل‌های قرآن‌دوستان و عاشقان کلام وحی را جلا بخشد.
ماجرای سفر به عراق
در دیداری که با استاد «ابوالعینین شعیشع» شیخ القراء حال حاضر مصر در آبان‌ماه سال 1378 و در جریان برگزاری دومین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم دانشجویان مسلمان داشتم، این استاد درباره سفر خود با «عبدالفتاح شعشاعی» به عراق برای من چنین گفت: هنگام فوت مادر پادشاه وقت عراق، دعوت‌نامه‌ای برای من و استاد «مصطفی اسماعیل» برای عزیمت به عراق و شرکت در مراسم ختم مادر پادشاه عراق از طرف سفیر این کشور در مصر به دستم رسید.
شعیشع افزود: من نیز بلافاصله خود را برای عزیمت به عراق آماده کردم اما هرچه گشتم مصطفی اسماعیل را نیافتم و به همین دلیل از عبدالفتاح شعشاعی درخواست کردم که با من به عراق بیاید و در مراسم ختم به تلاوت قرآن کریم بپردازد.
شعیشع با بازگو کردن ادامه ماجرا گفت: هنگامی که به فرودگاه بغداد رسیدیم جمعیت کثیری را یافتیم که منتظر ورود ما به عراق بودند و مصطفی اسماعیل را صدا می زدند، در آن لحظه عبدالفتاح چون دریافت که به صورت رسمی از وی برای آمدن به عراق دعوت نشده است بسیار از دست من ناراحت شد و خواست از فرودگاه به طور مستقیم به قاهره بازگردد.
شعیشع افزود: با اصرار فراوان از او خواستم که در عراق بماند و ماجرا را نیز برای او تعریف کردم اما او همچنان اصرار می‌کرد تا به مصر بازگردد، در آن لحضه فکری به ذهنم آمد، به عبدالفتاح رو کردم و گفتم آیا می‌خواهی به مصر برگردی تا مردم بگویند شعشاعی به عراق رفت اما مردم عراق تلاوتش را نپسندیدند و در تلاوت قرآن توفیقی پیدا نکرد.
شعشیع این ماجرا را بدین گونه ادامه می‌دهد: در این هنگام عبدالفتاح با چهره‌ای متبسم رو به من کرد و گفت که این سخنان را من باید به تو می‌گفتم اما تو که از من جوان‌تری به من گفتی، از تو به خاطر این نصیحت ممنونم، من در عراق خواهم ماند و در مجلس ختم نیز شرکت خواهم کرد.
آری و بدین گونه بود که عبدالفتاح شعشاعی به یادماندنی‌ترین تلاوت‌های خود را در عراق اجرا کرد، تلاوت‌هایی که هم اکنون به عنوان میراث جاودانه‌ای از وی به یادگار مانده و استادان و پیشکسوتان قرآنی از آن‌ها به عنوان تلاوت‌های فنی یاد می‌کنند و تقلید از این تلاوت‌ها و توجه ویژه به آن‌ها را به شاگردان خود توصیه می‌کنند.
سرانجام این قاری بزرگ جهان اسلام در سال 1962 میلادی و در سن 70 سالگی پس از آن که عمری را در راه خدمت به قرآن گذراند و با تلاوت‌های زیبایش دل‌های مشتاقان به کلام وحی را جلا بخشید جان به جان آفرین تسلیم کرد. روحش شاد و یادش گرامی باد.
منبع:
ایکنا