مدت کوتاهی پس از آغاز خلافت امام علی(ع) و بیعت مردم با آن حضرت، طَلحه و زبیر از یاران قدیمی پیامبر اسلام(ص) که خود را در دستیابی به سهمی ویژه از حکومت ناکام می دیدند، با اغواگری تعدادی از اطرافیان و فرزندان خود، بیعت خویش را با امام(ع) شکستند و به صفآرائی در برابر حضرت پرداختند.
به سبب همین عهدشکنی و شورش علیه امام حق، این طایفه، ناکثین(پیمان شکنان) لقب یافتهاند.
ناکثین برای مبارزه با امام، ابتدا به سوی مکه رهسپار شدند و طی ملاقاتی با عایشه همسر رسول خدا(ص)، خونخواهی عثمان را بهانه فتنهانگیزی خود قرار دادند.
امام(ع) چون از ماجرا آگاه شدند، قوای خویش را برای دفع فتنه بسیج کردند.
ناکثین، سپس به جنوب عراق رفتند و با تصرف بصره، این شهر را مقر خویش ساخته و به تدارک شورش بیشتر علیه امام پرداختند.
سپاهِ حضرت برای مقابله با آنان به بصره رفت.
امیرالمؤمنین قبل از آغاز جنگ به نصیحت عایشه، طلحه و زبیر پرداختند و عایشه را به خاطر بیرون آمدن از حریمِ حَرَم و طلحه و زبیر را به خاطر شکستن بیعت ملامت فرمودند.
چون حجت امام بر ناکثین تمام گردید و آنان آشکارا بر معارضهجوئی اصرار کردند، امام به جنگ با آنها پرداختند.
در نتیجه این جنگ، طلحه و زبیر و 16 هزار نفر از ناکثین کشته شدند و بیش از هزارتن از یاران امام(ع) به شهادت رسیدند.
این جنگ به دلیل سوار بودن عایشه بر شتر، به جَمَل شهرت یافت.