5 رجب المرجب
جنگ یرموک(15 ق)
یرموک، نهری است در سرزمین اردن.
در آن جا نبردی بزرگ میان مسلمانان و رومیان به وقوع پیوست.
پس از آن که رومیان شکست های پی در پی از مسلمانان متحمل شده و در حال عقب نشینی کامل از شامات بودند، در صدد جنگ بزرگی دیگر بر علیه مسلمانان برآمدند و تعداد یکصد هزار و به روایتی سیصد هزار رزمنده امپراتوری روم که متشکل از رومیان و عرب های منطقه شام بودند، در سرزمین یرموک گرد آمده و برای هجوم سیل آسا بر سپاهیان مسلمان آماده شدند.
ابوعبیده جراح که فرمانده مسلمانان در نبرد با رومیان بود، رزمندگان مسلمان را گردآوری و به نبرد آنان فرستاد و سپس سپاهی دیگر به فرماندهی سعید بن عامر به یاری رزمندگان مسلمان اعزام کرد و نبرد سنگینی میان طرفین به وقوع پیوست و ده ها هزار تن از نیروهای دو طرف، کشته، زخمی و اسیر گردیدند.
ولی سرانجام مسلمانان بر رومیان پیروز شده و آنان را به عقب نشینی وادار کردند.
هرقل، امپراتور روم شرقی که در انطاکیه مستقر بود و فرماندهی جنگ را از راه دور، مدیریت می کرد، همین که از پیروزی مسلمانان در یرموک با خبر شد، از انطاکیه گریخت و در قسطنطنیه (استانبول) مأوا گرفت و هنگامیکه از انطاکیه می گریخت، با حسرت تمام گفت: علیک یا سوریه السلام، و نعم البلد هذا للعدو!
یعنی: بدرود ای سرزمین سوریه، چه سرزمین زیبایی نصیب دشمنان شد!
به هر روی، این واقعه در پنجم رجب سال پانزدهم قمری و در عصر خلافت عمر بن خطاب واقع گردید.
برخی از کشته شدگان نامدار مسلمان، عبارت بودند از: عمرو بن سعید، أبان بن سعید، عکرمه بن أبی جهل، عبدالله بن سفیان، سعید بن حارث، سهیل بن عمرو و هشام بن عاص (برادر عمرو بن عاص).
(1)
1- نک: تاریخ خلیفه بن خیاط (عصفری)، ص 88؛ الجرح و التعدیل (رازی)، ج9، ص 63؛ تاریخ مدینه دمشق (ابن عساکر)، ج2، ص 142؛ تاریخ ابن خلدون، ج1، ص 489